Gan được xem là “nhà máy sinh hóa” lớn nhất của cơ thể, đảm nhiệm hàng trăm chức năng quan trọng như lọc và khử độc, chuyển hóa chất dinh dưỡng, dự trữ năng lượng, điều hòa đường huyết và tổng hợp nhiều enzyme cần thiết cho sự sống. Hoạt động với cường độ cao và liên tục, gan dễ bị tổn thương nếu thường xuyên phải xử lý lượng lớn độc chất đến từ rượu bia, thuốc men hay chế độ ăn uống kém lành mạnh.

Theo PGS.TS.BS Trần Việt Tú – Chuyên gia Tiêu hóa – Gan mật, thói quen uống rượu mỗi ngày, dù chỉ với lượng nhỏ, cũng có thể tạo ra tác hại tích lũy lâu dài mà người uống không hề nhận ra.

Ông cho biết: “Nam giới chỉ cần duy trì 40 ml rượu 30 độ mỗi ngày trong vòng 5 năm, nguy cơ tổn thương gan là rất lớn.” Khi rượu được nạp vào cơ thể, gan phải tăng cường hoạt động để chuyển hóa cồn, khiến tế bào gan dễ bị hoại tử, mỡ hóa và dần hình thành các tổ chức xơ.

Tổn thương gan tiến triển âm thầm, dễ dẫn tới xơ gan không thể đảo ngược

Ở giai đoạn đầu, gan có thể tự tái tạo và phục hồi phần nào tổn thương. Tuy nhiên, nếu thói quen uống rượu kéo dài, mô sẹo sẽ tăng dần, thay thế mô gan khỏe mạnh. Kiểu tổn thương này làm suy giảm chức năng gan, gây rối loạn chuyển hóa và có thể tiến triển thành xơ gan – giai đoạn cuối của bệnh gan do rượu, rất khó phục hồi.

Nhiều trường hợp chỉ phát hiện bệnh khi gan đã hư hại nặng, xuất hiện dấu hiệu vàng da, cổ trướng, chảy máu tiêu hóa hoặc biến chứng nguy hiểm khác.

Uống bao nhiêu rượu được xem là an toàn?

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến cáo người trưởng thành chỉ nên sử dụng 1 đơn vị cồn/ngày, tương đương: 270 ml bia hoặc 125 ml rượu vang hoặc 25 ml rượu mạnh.

Vượt ngưỡng này được xem là lạm dụng rượu bia và có thể gây tổn thương gan, tim mạch, thần kinh và nhiều cơ quan khác. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, mức “an toàn” còn tùy thuộc vào cơ địa, tuổi, giới tính và bệnh nền của mỗi người. Với những người có men gan cao, đang mắc bệnh gan hoặc sử dụng thuốc chuyển hóa qua gan, tốt nhất là không nên uống rượu bia.

Ngoài rượu, PGS.TS.BS Trần Việt Tú cũng cảnh báo việc lạm dụng thuốc giảm đau, kháng viêm, kháng sinh, thuốc động kinh… có thể làm tăng men gan và gây độc tính nếu sử dụng kéo dài hoặc không theo hướng dẫn của bác sĩ.

Giải pháp bảo vệ gan từ chế độ ăn và thói quen sinh hoạt

Theo PGS.TS.BS Trần Việt Tú: “Gan nặng khoảng 1,5 kg nhưng tiêu hao năng lượng gấp 1,5 lần não bộ. Để gan hoạt động tốt, cơ thể cần được nuôi dưỡng bằng chế độ ăn khoa học và cân đối.”

Để bảo vệ gan, PGS. TS. BS Trần Việt Tú khuyến cao người dân nên:

• Hạn chế thức ăn nhiều dầu mỡ, chiên rán
• Tăng cường rau củ quả giàu chất xơ: táo, chuối, cà rốt, cam, quýt, bưởi, gạo lứt…
• Bổ sung protein dễ tiêu, ưu tiên món nấu mềm
• Uống đủ nước, đặc biệt là nước cam, chanh giúp tăng cường thải độc và bù điện giải
• Tuyệt đối tránh rượu bia, nhất là khi men gan tăng, đang dùng thuốc hoặc có tiền sử bệnh gan

Ngoài ra, việc kiểm tra men gan định kỳ, tiêm phòng viêm gan B và sàng lọc các yếu tố nguy cơ cũng giúp phát hiện sớm các tổn thương gan.

PGS.TS.BS Trần Việt Tú hiện là một trong những chuyên gia tiêu hóa – gan mật hàng đầu, với nhiều năm kinh nghiệm trong khám, điều trị và nghiên cứu bệnh lý gan mật. Ông đang công tác tại Trung tâm Kỹ thuật cao và Tiêu hóa Hà Nội – Bệnh viện Đa khoa Xanh Pôn, nơi tiếp nhận và điều trị nhiều ca bệnh phức tạp trong lĩnh vực tiêu hóa – gan mật.

Nguồn tham khảo: https://vietnamnet.vn/pho-giao-su-canh-bao-loai-do-uong-lam-hong-la-gan-neu-dung-40ml-moi-ngay-2463955.html